Nie mogę zajść w ciążę – jakie przyczyny?

Coraz więcej par na świecie, jak i w Polsce ma problemy z zajściem w ciążę. Często nawet wieloletnie starania nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Co wtedy robić? Najlepiej jak najszybciej skonsultować się ze specjalistą, który nie tylko ustali przyczyny niepłodności, ale przedstawi także możliwości jej skutecznego leczenia.

Kiedy mówimy o niepłodności?

W pierwszym roku starania się o dziecko, w ciążę zachodzi ok. 84% kobiet. O niepłodności mówimy natomiast wtedy, gdy para pomimo regularnego współżycia, bez użycia środków antykoncepcyjnych po okresie 12 miesięcy, nie może zajść w ciążę. Przyczyn trudności z poczęciem dziecka może być wiele i niekoniecznie muszą mieć związek z kobietą. Ponieważ niepłodność w równym stopniu dotyka obojga partnerów (po 45%), zaś w 10% przypadków niemożliwe jest jej dokładne ustalenie (niepłodność idiopatyczna).

Niepłodność można podzielić na niepłodność pierwotną i wtórną. Co to oznacza? Otóż w przypadku tej pierwszej mówimy wtedy, kiedy kobieta ma problemy z zajściem w pierwszą ciążę. Natomiast niepłodność wtórna występuje u pań, które przynajmniej raz były w ciąży. Przy czym, w obu przypadkach mogą występować zbliżone przyczyny niepłodności.

Warto również podkreślić, że niepłodność często zamiennie nazywana jest bezpłodnością, choć pojęcia te dotyczą dwóch różnych zjawisk. Ponieważ zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) bezpłodność to trwała niezdolność do zostania rodzicem i od niepłodności różni ją przede wszystkim to, że współczesna medycyna nie zna sposobów na jej wyleczenie (rozważa się wówczas jedynie decyzję o skorzystaniu z komórek rozrodczych dawców lub adopcję).

Coraz więcej par zmaga się z problemem niepłodności

Już od kilkudziesięciu lat lawinowo rośnie liczba osób, które nie mogą doczekać się upragnionego dziecka. Problem niepłodności dotyka ok. 15-20% par. Szacuje się, że na świecie w ciążę nie może zajść ok. 50 milionów par, w naszym kraju zaś niepłodnością dotkniętych jest ok. 3 milionów Polaków, i niestety z roku, na rok ich liczba jest coraz wyższa. Sytuacja jest na tyle poważna, że WHO musiała uznać niepłodność za chorobę społeczną.

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z powagi sytuacji i nawet gdy już od dłuższego czasu stara się o dziecko, nie próbuje szukać pomocy u specjalisty. Jest to oczywiście duży błąd, ponieważ im dłużej zwleka się z podjęciem jakichkolwiek działań, tym mniejsze są szanse na zostanie rodzicami. Dotyczy to zwłaszcza kobiet, w przypadku których wiek odgrywa decydującą rolę w płodności. Po 35. roku muszą one liczyć się z większymi trudnościami z zajściem w ciążę, a szanse na poczęcie dziecka wynoszą wówczas tylko 11%.

Nie mogę zajść w ciążę – najczęstsze przyczyny u kobiet

Utarło się, że spadający wskaźnik dzietności jest przyczyną zmian w życiu kobiet, które mogą spełniać się zawodowo, przez co macierzyństwo przesuwają na później. Dla przykładu, jeszcze w latach 70-tych średnia wieku przyszłej mamy wynosiła 21 lat, teraz Polsce jest to już 29,5 lat, a w krajach Europy Zachodniej – 31 lat. Jednak niepłodność jest o wiele bardziej złożonym problemem, na który wpływ ma wiele różnych czynników. Wśród najczęstszych przyczyn niepłodności wymienia się:

• endometriozę;
• zaburzenia jajeczkowania;
• nieregularne miesiączki (zaburzenia procesu owulacji);
• wady budowy macicy;
• niedrożność jajowodów;
• zespół policystycznych jajników;
• konsekwencje przebytych operacji (zwłaszcza w obrębie jamy brzusznej);
• infekcje w obrębie narządów moczowo-płciowych;
• niezdiagnozowane choroby (takie jak: cukrzyca lub zaburzenia czynności tarczycy);
• choroby przenoszone drogą płciową (np. chlamydioza lub rzeżączka);
• niewłaściwa masa ciała (otyłość lub niedowaga);
• podwyższony poziom prolaktyny (hiperprolaktynemia) lub hormonów męskich (hiperandrogenizm);
• zaburzenia układu odpornościowego (w tym “zespół wrogiego śluzu”);
• czynnik psychiczny (przewlekły stres zaburza prawidłowe funkcjonowanie organizmu i uniemożliwia zajście w ciążę).

Najczęstsze przyczyny niepłodności u mężczyzn

Trudności z poczęciem mogą leżeć także po stronie partnera, ponieważ w przypadku 45% niepłodnych par, problemy z zajściem w ciążę spowodowane są przez tzw. czynnik męski. Jedną z głównych przyczyn niepłodności u mężczyzn są nieprawidłowe parametry nasienia (m.in. ilość, ruchliwość i budowa plemników oraz objętość ejakulatu). Warto tu podkreślić, że jeszcze w latach 80-tych, za prawidłową wartość w badaniu nasienia uznawano 60 mln plemników w 1 ml ejakulatu, obecnie (zgodnie normami WHO) jest to tylko 15 mln plemników na 1 ml ejakulatu.

Inne najczęstsze przyczyny niepłodności u mężczyzn to również:

• powikłania po śwince;
• zaburzenia wzwodu i ejakulacji (ejakulacja wsteczna);
• stany zapalne (gruczołu krokowego, czy cewki moczowej);
• żylaki powrózka;
• zaburzenia hormonalne (niski poziom testosteronu);
• choroby weneryczne;
• wady wrodzone narządów płciowych (spodziectwo, wnętrostwo, czy dysgenezja jąder);
• zaburzenia autoimmunologiczne;
• cukrzyca, nowotwory jądra oraz choroby układu moczowego, nerek, wątroby i tarczycy;
• nieprawidłowy styl życia (nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, przewlekły stres, nieprawidłowa dieta i siedzący tryb życia);
• stosowanie niektórych leków.

Niepłodność można skutecznie wyleczyć

Dzięki postępowi medycyny niepłodność można skutecznie wyleczyć, jednak najpierw konieczne jest poznanie przyczyny tego, dlaczego para nie może zajść w ciążę: https://www.klinikainvicta.pl/nie-moge-zajsc-w-ciaze/. Oboje partnerzy powinni jednocześnie zgłosić się do lekarza przyjmującego w ramach NFZ lub do prywatnej kliniki leczenia niepłodności (jest ich obecnie w Polsce ok. 70). Ponieważ tylko postawienie trafnej diagnozy oraz rozpoczęcie spersonalizowanego leczenia pomoże spełnić marzenie o macierzyństwie.

Przy czym, najczęściej stosuje się takie metody leczenia niepłodności jak: regulacja zaburzeń hormonalnych, monitoring cyklu, indukcja owulacji, inseminacja domaciczna oraz zapłodnienie in vitro. Przed wyborem konkretnego ośrodka warto już wcześniej sprawdzić jego renomę oraz skuteczność leczenia niepłodności – w Klinikach Leczenia Niepłodności INVICTA nawet 9 na 10 par osiąga swój cel, a średnia skuteczność in vitro dla wszystkich grup wiekowych wynosi aż 49,3%.

Szanse na zajście w ciążę w dużej mierze zależą od przyczyny niepłodności. Dlatego w przypadku, gdy już od dłuższego czasu bezskutecznie staracie się o dziecko powinniście jak najszybciej zgłosić się do specjalisty, który wdroży odpowiednie leczenie.